Segment 1 | Hoog specialistische jeugdhulp

Kenmerken van jeugdige

• complexe tot zeer complexe problematiek, zoals:
  o Klinische stoornis
  o Gedragsproblematiek
  o Persoonlijkheidsproblematiek
  o Achterstand in ontwikkeling
  o Gezondheidsproblematiek
  o Gezinsproblematiek (opgroei- en opvoedproblematiek)
  o Problematiek in het schoolse functioneren
• De jeugdige kan alleen geholpen worden door grip op het gezin(systeem) te hebben.
• Er zijn meerdere resultaten te behalen die alleen kunnen worden bereikt met de gecoördineerde inzet van meerdere disciplines of een interventie in het hele systeem.

Kenmerken gezin /systeem

• Voor het behalen van de resultaten zijn voor de verschillende leden van het systeem intensieve interventies nodig.
• Weinig tot geen ondersteunende factoren.
• Zware belemmerende factoren, veel en/of ernstige risicofactoren.
• Onveiligheid binnen het gezinssysteem.
• Er spelen vraagstukken op meerdere leefgebieden.

• Intensieve hulp voor jeugdigen en gezinnen met ernstige, meervoudige problematiek.
• Problematiek speelt vaak op meerdere leefdomeinen. Er lopen bij deze gezinnen vaak meerdere vormen van hulp. Daarom is coördinatie en regie en belangrijk.
• Om resultaat te behalen bij deze vorm van hulp zijn interventies nodig bij verschillende leden van het systeem (=het gezin en de omgeving van het gezin).
• Onder deze vorm van hulp valt:
  • behandelverblijf
  • intensieve ambulante jeugdhulp
  • Landelijk Transitie Arrangement (LTA)
• Als niet de behandeling maar de woonfunctie centraal staat, valt de hulp onder Segment 2.
• Richtlijn maximale duur: wordt zonder einddatum aangevraagd en beschikt. Crossroads (de coalitie van aanbieders) is verantwoordelijk voor de duur van het traject. Einddatum wordt wel opgenomen in het plan van aanpak.

• Taakgericht. De coalitie krijgt elk jaar een vast bedrag voor het leveren van de hulp aan alle gezinnen. Er is dus sprake van een budgetplafond (€53.400.000 per jaar).
• Opdrachtnemer is een coalitie van aanbieders. De coalitie heet Crossroads.
  De coalitie bestaat uit 4 partijen:
  1. Sterk Huis
  2. GGZ Breburg
  3. Amarant
  4. De Viersprong
• Zij hebben 4 strategische partners:
  1. Koraal Groep
  2. Novadic Kentron
  3. Reinier van Arkel
  4. Stichting De As

Voor jeugdigen en gezinnen met complexe, meervoudige problematiek. Problematiek die kan spelen (vaak een combinatie hiervan): GGZ, GHZ, opgroeiproblematiek, verslavingsproblematiek. Voorbeelden van problematiek waar de jeugdige mee te maken kan hebben:

• Klinische stoornis
• Gedragsproblematiek
• Persoonlijkheidsproblematiek
• Achterstand in de ontwikkeling
• Gezondheidsproblematiek
• Gezinsproblematiek (opgroei- en opvoedproblematiek)
• Problematiek in het schoolse functioneren

Voorbeelden van problematiek waarmee het gezin te maken kan hebben:

• Weinig of geen ondersteunende factoren. Als er veel ondersteunende factoren aanwezig zijn, maakt dat de afstand tot het te behalen resultaat kleiner. Bijvoorbeeld: leerbaarheid, motivatie, eigen steunnetwerk, goede schoolprestaties, ondersteuning vanuit voorliggende voorzieningen, eigen kracht, eigen regie.
• Belemmerende of risico factoren. Als er veel belemmerende factoren aanwezig zijn, maakt dat de afstand tot het te behalen resultaat groter. We denken hierbij aan: lage leerbaarheid, lage motivatie, weinig of negatief netwerk, problemen met of op school, weinig of geen mogelijkheden om gebruik te maken van voorliggende voorzieningen, weinig mogelijkheden om terug te vallen op eigen kracht en eigen regie.
• Veiligheid in geding
• Problemen op meerdere leefgebieden

• De jeugdige/gezin voldoet aan de kenmerken zoals benoemd in de paragraaf hierboven
• Schat je in dat de hulpvraag inhoudelijk hoog specialistisch van aard is? Meld dan de jeugdige aan bij Crossroads aan. Open het aanmeldformulier >
• Twijfel je of de hulpvraag inhoudelijk hoog specialistisch van aard is? Kijk dan ook naar de verwachte intensiteit van de hulpverlening. Hiervoor is een richtlijn. Je verwacht dat de jeugdhulp het volgende aantal uren/dagdelen zal omvatten:
  • Behandeling van ongeveer 230 uren. Dit is de som van indirecte én directe cliëntgebonden tijd. Of;
  • Begeleiding van ongeveer 300 uren. Dit is de som van indirecte én directe cliëntgebonden tijd.

Natuurlijk kan ook sprake zijn van een combinatie van behandeling en begeleiding. Echter alleen inzet van Begeleiding in Segment 1 is niet logisch/passend.

• Is er twijfel tussen jou als verwijzer en het aanmeldpunt of Segment 1 passend/nodig? Dan kun je in de nabije toekomst terecht bij een team van specialisten waaraan je een dergelijke casus kunt voorleggen. Het team is nog in de maak.

Let nog wel even op de bijzondere situaties als je Segment 1 wilt inzetten:

• In een aantal gevallen vindt de hulpverlening plaats in een instelling. Het verblijf is dan een wezenlijk onderdeel van de hoog specialistische hulpverlening (ook wel behandelverblijf genoemd). Hiervoor is Crossroads verantwoordelijk. Betreft het primair een woonvraag? Dan valt de vraag onder Segment 2 en is de verwijzer hiervoor verantwoordelijk. Mocht er daarnaast nog een hoog specialistische jeugdhulpvraag zijn, dan wordt enkel deze vraag bij Crossroads aangemeld. 
• Als er alleen enkelvoudige verpleging/verzorging voor (jonge) kinderen nodig is, valt dit niet onder de hoog specialistische jeugdhulp. Op het moment dat er nog andere specialistische hulp nodig is, vallend binnen de doelgroepdefinitie, dan is het wel Segment 1.
• Op het moment dat er jeugdhulp uit Segment 3 en 4 loopt en de hulpvraag hoog specialistisch wordt, treedt de jeugdhulpaanbieder in overleg met de Toegang of GI en zal de verwijzer de casus doorzetten naar Crossroads. Hoe verloopt het proces daarna?
  • De lopende hulpverlening vanuit Segment 3 of 4 zal i.i.g. administratief worden afgesloten (uiterlijk) op het moment dat de regievoerder van Crossroads is bepaald. Vanaf dat moment is Crossroads immers verantwoordelijk voor het organiseren van de hulpverlening.
  • Is de passende hulpverlening niet direct beschikbaar? Crossroads is in dat geval vanaf dat moment verantwoordelijk om eventuele noodzakelijke overbruggingszorg te organiseren en te bekostigen.
  • Crossroads is niet verplicht om de op dat moment lopende jeugdhulp te continueren. Is Crossroads van mening dat de betreffende hulpverlening uit segment 3 of 4 passend is, dan zal Crossroads hierover afspraken maken met de betreffende aanbieder.
• Is er sprake is van meerdere jeugdigen uit één gezin met behoefte aan jeugdhulp en wordt er binnen dat gezin vanuit meerdere segmenten jeugdhulp ingezet? Dan stemmen de jeugdhulpaanbieders onderling af welke jeugdhulpaanbieder de ondersteuning coördineert. Let op: niet te verwarren met coördinatie en regievoering op casusniveau. Op het moment dat minimaal één van deze jeugdigen jeugdhulp ontvangt uit Segment 1, wordt deze coördinatie door Crossroads opgepakt.
• Mochten meerdere jeugdigen uit één gezin zich tegelijkertijd melden met een jeugdhulpvraag en de verwijzer heeft de indruk dat Crossroads en de deelnemers van Crossroads de geschikte aanbieders zijn (dus bijvoorbeeld één jeugdige gaat naar Crossroads en een andere jeugdige gaat naar Sterk Huis voor segment 4), dan kunnen al deze jeugdigen in één keer worden aangemeld bij Crossroads. De aanmelding bij Crossroads verloopt via de reguliere aanmeldroute van Segment 1. Geef in de aanmelding dan aan dat het gaat om meerdere Jeugdigen uit één gezin en in welk segment de jeugdhulpvraag van de jeugdige valt.
• Er wordt in principe geen formeel pgb naast hoog specialistische jeugdhulp afgegeven. Wanneer ouders aangeven een formeel pgb in te willen zetten, of een reeds lopend formeel pgb willen continueren, dan voert primair de toegang het gesprek met ouders. Een informeel pgb is wel mogelijk naast een toewijzing uit Segment 1.

De zorgaanbieder is verantwoordelijk voor de coördinatie. De coördinator trekt samen op met de regiehouder. De regiehouder is de jeugdige en zijn/haar netwerk. Samen zorgen zij ervoor dat het integrale plan van aanpak wordt uitgevoerd.

De coördinator heeft 5 hoofdtaken:

1. toeleiding naar zorg en ondersteuning
2. overzicht houden over de gezinsleden en leefdomeinen
3. evalueren en bijstellen
4. grenzen stellen en ingrijpen
5. engageren en positioneren van de ouder(s) en het netwerk

Is er sprake van zorg, hulp of ondersteuning vanuit andere domeinen (bijvoorbeeld vanuit de Wmo, Schuldhulpverlening, Zorgverzekeringswet of Wet langdurige zorg)? Dan is ook coördinatie nodig, maar deze wordt niet uitgevoerd door de zorgaanbieder, maar door de Toegang of GI.

• Behandelverblijf in een open, gesloten of forensische setting.
  • Open setting: de jeugdige krijgt een intensieve behandeling, maar het gesloten karakter niet nodig is. De jeugdige heeft meer vrijheid (bijvoorbeeld het terrein verlaten om naar school te gaan).
  • Gesloten setting: de jeugdige heeft bijna geen vrijheid en de hulpverleners mogen streng ingrijpen. Deze jeugdigen hebben intensieve zorg en bescherming nodig. Zonder behandeling vormen zij een risico voor zichzelf of hun omgeving.
  • Forensische setting: deze vorm van zorg richt zich op het adviseren over het psychisch functioneren van de jeugdige en het verplegen/behandelen van jeugdigen binnen een justitieel kader.
• Intensieve ambulante Jeugdhulp. De hulp is gericht op behandeling van complexe, meervoudige problematiek met ontwikkelperspectief. Denk aan: (dag)behandeling in combinatie met begeleiding en/of dagbegeleiding.
• Landelijke Transitie Arrangement (LTA) en transforensische zorg.

• Als uit de integrale vraaganalyse van de Toegang of de GI blijkt dat hoog specialistische hulp nodig is, dan wordt de jeugdige/het gezin aangemeld bij de coalitie (Crossroads). Bekijk de contactgegevens van Crossroads >
• De coalitie gaat meteen (dus zonder discussie) aan de slag met de casus. Zij stelt een plan van aanpak op. Het gezin wordt meteen betrokken.
• Meldt de huisarts of kinderarts de jeugdige met een hoog specialistische jeugdhulp bij Crossroads aan? Dan neemt Crossroads contact op met de Toegang voor de coördinatie en de integrale aanpak.
• De coalitie bepaalt wat voor een hulp er geleverd moet worden. En start deze zo snel mogelijk op.
• Is niet duidelijk wat voor een hulp er moet komen? Dan overlegt de coalitie met de Toegang/de GI.
• Komen beide partijen er niet uit? Dan moet het RET (Regionaal Expertise Team) betrokken worden.
• Binnen jeugdhulp is er altijd sprake van een ontwikkelperspectief. Is deze er niet? Dan moet er een Wlz-indicatie worden aangevraagd.
• De start van de zorg is na aanmelding niet langer dan 6 weken. Is dit wel het geval? Dan moet de coalitie overbruggingszorg regelen.

Denk je als toegangsprofessional aan het inzetten van LTA?  Dan loopt dat altijd via Crossroads. Het werkproces:

• Toegang zet jeugdige door naar Crossroads (ook als zij zelf al denken dat het LTA zorg betreft).
• Crossroads bepaalt of zij de zorg zelf kunnen gaan leveren of dat hier LTA voor nodig is.
• De LTA-aanbieder stuurt een 315-bericht in, met als verwijzer ‘gemeente’.